Merkez Bankası Faiz Düşürdü Piyasa Karıştı

Merkez Bankası siyaset faizini düşürdü fakat mevduat faizi 20 senenin zirvesine yükseldi. İmza atılan düzenlemeler neticesinde mevduat faizinin bütün kredi faizlerini aştığı sıra dışı bir tablo meydana çıktı.

Hükümetin faiz siyasetsı ve imza atılan düzenlemeler, bankacılık sisteminde alışılmadık bir tablo meydana çıkardı. 3 aya kadar vadeli ortalama TL mevduat faizi, ortalamada bütün kredi faizlerini geride bıraktı.

Merkez Bankası (TCMB) bilgilerine göre, 10 Mart itibarıyla 3 aya kadar vadeli ortala mevduat faizi yüzde 27,83’e yükselirken, kredi faizleri bu oranın altında kaldı.

Merkez Bankası 10 Mart itibarıyla ortalama faizler gereksinim kredisinde yüzde 26,48, taşıt kredisinde yüzde 24,72, konut kredisinde yüzde 16,40, ticari kredide yüzde 16,17 oldu.

En son Nisan 2020’de ortalama gereksinim kredisi faizleri, mevduat faizinin altını görmüştü. 35 ay sonra bir kez daha bu hal meydana çıktı.

MEVDUAT FAİZİ 20 YILIN ZİRVESİNDE

Merkez Bankası siyaset faizini yüzde 8,5 düşürürken, bankaların mevduat faizleri artmaya devam ediyor.

3 aya kadar vadeli ortalama mevduat faizi 10 Mart itibarıyla yüzde 27,83’e erişerek 19 senenin zirvesini gördü. Mevduat faizinde seviyeler en son Aralık 2003’te görülmüştü.

10 Mart 2023 itibarıyla ortalama mevduat faizi 1 aya kadar vade amacıyla yüzde 16,68, 6 aya kadar vade amacıyla yüzde 14,93, 1 senea kadar vade amacıyla yüzde 12,26, 1 sene ve daha uzun vade amacıyla yüzde 11,24 orantısında bulunmakta.

Dövizden TL’ye dönüşlü kur korumalı mevduat faizlerinde “siyaset faizi + 3 puan” tavanının 2023 senesi Ocak ayı sonucunda kaldırılmasının sonrasında 3 aya kadar vadeli ortalama mevduat faizlerinde aşağı yukarı 3 puanlık artış görüldü.

Döviz mevduatları azaltmaları ve TL mevduat payını yüzde 70’e kadar yükseltmeleri yönündeki düzenlemeler, bankaları mevduat faizlerini yükseltmeye zorluyor. Fakat getirilen örtülü sınırlar nedeniyle kredi faizleri ters yönde hareket ediyor.

Öte yandan, mevduat faizleri yükselse de hâlâ yüzde 55,18’lik resmi enflasyonun çok altında bulunmakta ve reel olarak kayıp yaşanıyor. Bu da parası olanları borsaya, gayrimenkule, altına ve tüketime yönlendiriyor.

KREDİLERDE ÖRTÜLÜ SINIRLAR

TCMB, ticari kredilerin sonrasında gereksinim kredilerini de geride bıraktığımız hafta siyaset faiziyle ilişkilendirmişti.

Bankalar, 11 Mart itibarıyla 70 bin TL’nin üstündeki gereksinim kredilerini yüzde 18,56’nın üstünde faizle kullandırırlarsa menkul değer tutmak mecburiyetinde kalıyor.

Düşük faizli kredilerle seçim evvel ekonomik büyümenin yüksek kalması hedefleniyor fakat enflasyonun 24 senenin zirvesine ulaşması ve cari açıkta rekorlar kırılması hükümet yönünden sorunlu bir tablo meydana çıkarıyor.